امروز در تاریخ4 بهمن - 24 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
امروز در تاریخ
امروز 4 بهمن برابر با 24 ژانویه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.
رویداد ها:
41 - کالیگولا، امپراتور روم که به خودکامگی و خونریزی مشهور است، توسط محافظان ناراضی خود کشته می‌شود. نگهبانان سپس عموی کالیگولا، کلودیوس را امپراتور می‌کنند.
41 - کالیگولا، امپراتور روم که به خودکامگی و خونریزی مشهور است، توسط محافظان ناراضی خود کشته می‌شود. نگهبانان سپس عموی کالیگولا، کلودیوس را امپراتور می‌کنند.
کالیگولا
1704 - پیمان شاه سلطان حسین صفوی با لوئی چهاردهم پادشاه فرانسه
در تاریخ ایران، بی عرضگی شاه سلطان حسین صفوی ضرب المثل است، ولی همین بی عرضه در زمان سلطنت خود پیمانی را با لوئی چهاردهم مقتدرترین پادشاه وقت اروپا امضاء کرد که از لحاظ رعایت منافع ایران و ایرانی کمتر نظیر داشته است.
سلطان حسین صفوی - لوئی چهاردهم
24 ژانویه سال 1704 میلادی لویی 14 پادشاه وقت فرانسه تصمیم خودرا دایر بر انعقاد یک پیمان دوجانبه با ایران اعلام داشت. تمایل لویی 14 در همین سال توسط فرستاده او به ایران، در اصفهان به اطلاع شاه سلطان حسین صفوی رسید. این پیمان تنطیم و بعدا به امضای دو پادشاه رسید که سند جالبی است. به موجب این پیمان، دولت فرانسه قبول کرده است که از اتباع ایران و منافع این دولت در کشورهای دیگر حمایت کند و کشتی های فرانسوی هنگام حمل بار، برای بارگیری مال التجاره ایرانیان اولویت قائل شوند و .... 1966 - سران حزب توده غیابا محکوم به اعدام شدند
یک محکمه نظامی تهران سران حزب کمونیست توده را سالها پس از فرار از زندان قصر غیابا محاکمه و 13 تن از آنان را به اعدام محکوم کرد. این حکم که چهارم بهمن1344 (24 ژانویه 1966) انتشار یافت غیر قطعی و تجدید نظر پذیر اعلام شده بود. اسامی محکومان به اعدام طبق اعلامیه دستگاه قضایی ارتش از این قرار بود:
دکتر رضا رادمنش، ایرج اسکندری، دکتر فریدون کشاورز، احسان طبری، رضا روستا، عبدالصمد کامبخش قزوینی، آرداشس آوانسیان، علی امیرخیزی، پتروس شمعونی، غلامحسین فروتن، یوسف جمارانی، محمود بقراطی و غلام بابازاده.
دکتر رضا رادمنش
این عده پس از فرار اززندان قصر با کمک افسران زندان، به خارج از کشور رفته بودند و عمدتا در آلمان شرقی بسر می بردند.
تنی چند از محکوم شدگان به اعدام
1863 - ابتکار «متیو بریدی» پدر فتوژورنالیسم
«متیو بریدی» بنیادگذار حرفه عکس خبری (فتوژورنالیسم) 24 ژانویه 1863 تصمیم گرفت که تصاویر صحنه های جنگ داخلی آمریکا و عکس اجساد کشته شدگان این جنگ را در ویترین هایی در چهارراهها و میدانهای شهرهای بزرگ این کشور قراردهد تا مردم فاجعه برادرکُشی را به چشم ببینند و مصرّانه پایان یافتن آن را خواستار شوند. وی با همین هدف، در اکتبر 1862 نمایشگاهی از این عکس ها در شهر نیویورک دایرکرده بود ولی آن را برای اصلاح نظر آمریکاییان نسبت به جنگ داخلی و بیزاری از آن کافی ندانسته بود. «بریدی» که در 15 ژانویه 1896 در 72 سالگی درگذشت با ابتکار فتوژورنالیسم، دریچه بزرگی را در حرفه روزنامه نگاری بازکرد. مشاهده صحنه های دلخراش جنگ کریمه در سال 1855 «متیو» را به فکر ابداع «حرفه عکس خبری» انداخته بود. فن «گرفتن عکس» در سال 1826 در فرانسه بوجود آمد.
متیو بریدی
متیو برای پوشش دادن جنگ داخلی آمریکا (1861 ـ 1865) یک گروه عکاس خبری [عکاسی که اصول روزنامه نگاری را بداند و استعداد و اشتیاق این کاررا داشته باشد] مرکب از 23 نفر ایجاد کرد و این گروه ده هزار عکس گرفت ازجمله عکس همه معاریف وقت و بزرگان قبایل سرخپوست را که در کتابهای تاریخ و فیچرنویسی بکار می روند. عکسی را که «بریدی» شخصا از ابراهام لینکلن گرفته بر اسکناسهای 5دلاری چاپ شده است. «بریدی» گفته است که «دوربین نگاری = شرح ماجرا و رویداد با عکس به جای قلم و نوشته» حقیقت محض را ثبت و منعکس می کند و تأثیرگذار است ولی نوشته ی با قلم را می توان تحریف کرد. بنابراین، دوربین واقعیت ها را منعکس می کند؛ زیبا یا زشت. [این بیان متیو، در قرن 21 صداقت پیشین را از دست داده و امروزه با ابزارهای دیجیتال ازجمله فتوشاپ و پینت شاپ می توان تصاویر خبری را هم ادیت و تغییر شکل داد و سانسور کرد].
«متیو» همچنین گفته است: فرق دیگر قلم و دوربین این است که نوشته نیاز به سواد خواندن دارد ولی درک تصویر به سواد و دانستن زبان خاص نیاز ندارد ـ تصویر یک زبان بین المللی برای بازگو کردن حقایق است که هرکس می تواند آن را درک کند و تصویر خوب آن است که بدون زیرنویس هم ماجرا و داستان را بیان دارد. یک تصویر به تنهایی می تواند داستانی را بیان کند که اگر ماجرای مربوط به رشته تحریر در آید یک کتاب خواهد شد. یک «کتاب عکس» را می توان در کمتر از یک ساعت خواند، ولی همین کتاب اگر به صورت «نوشته» باشد دست کم یک هفته وقت می گیرد و مطالب آن هم خیلی زود از ذهن خارج می شود؛ تازه تاثیر عکس را ندارد. به همین دلیل متیو «فتوژورنالیست ها = خبرنگاران عکاس» را از ساختن صحنه برای گرفتن تصویر منع کرده و این عمل را خیانت به حرفه روزنامه نگاری خوانده است که مرتکب، سزاوار اخراج از این حرفه است.
متیو بریدی درجریان جنگ خونین و پرتلفات داخلی آمریکا که نوعی برادرکُشی بود از افراد گروه خود خواسته بود که صرفا سراغ گرفتن عکس از افسران و ژنرالها و رژه سربازان نروند؛ از خرابیها، چاله های انفجار، اجساد رهاشده و زخمی ها عکس بردارند تا هرکس که تصاویر را مشاهده کند از هر جنگی متنفر شود و عمر جنگ پایان یابد. بی طرفانه و منصفانه از هر دو طرف جنگ (دو نیروی متخاصم) عکس بگیرند. تبعیض ناقض اصول ژورنالیسم است. با همین فکر، وی عکسهایش را در سر چهار راهها در ویترین قرار می داد تا تنفر عمومی از جنک برانگیخته شود. عکسهای متیو به صورت کتاب درآمده و در هر موزه یک تالار را به خود اختصاص داده است.
«متیو بریدی» برای راه اندازی فتو ژورنالیسم، به پول آن روز یکصد هزار دلار وام گرفته و هزینه کرده بود ولی کنگره آمریکا برای کمک به او تنها 25 هزار دلار تصویب کرد و متیو دچار ورشکستگی شد و آخر عمر در فقر، بیماری و تنهایی درگذشت. انعکاس این وضعیت غم انگیز او بود که دولتهارا در سراسر جهان وادار به حمایت از هنرمند، نویسنده، مبتکر و مخترع کرد ازجمله گرفتن پرستار و منشی در اواخر عمر برایشان، تامین مسکن، امکانات رفاهی، تالار معاریف، گورستان اختصاصی و .... رسم براین شده است که سران دولتها اعلامیه مرگ این قبیل افرادرا که به میهن خود و بشریت خدمت کرده اند امضاء کنند.
توضیحات و توصیفات «متیو بریدی» بود که بعدا نشریات را پُر از عکس کرد و تیراژها بالارفت، به علاوه، تالیفات تصویری (کتاب های تماما عکس ـ بازتاب یک موضوع صرفا با عکس) وارد بازار کتاب و نشریات شد. در پی پیدایش آنلاین ها از آخرین دهه قرن 20 و کم حوصله شدن مخاطبان، سردبیران روزنامه ها برمیزان چاپ عکس افزوده و صفحات عکس خبری [اخبار از دریچه دوربین، عکسها و خبرها و ...] بوجودآورده اند که صد درصد مخاطب [مخاطب راضی] دارد.
«متیو بریدی» بنیادگذار حرفه عکس خبری (فتوژورنالیسم) 24 ژانویه 1863 تصمیم گرفت که تصاویر صحنه های جنگ داخلی آمریکا و عکس اجساد کشته شدگان این جنگ را در ویترین هایی در چهارراهها و میدانهای شهرهای بزرگ این کشور قراردهد تا مردم فاجعه برادرکُشی را به چشم ببینند و مصرّانه پایان یافتن آن را خواستار شوند. وی با همین هدف، در اکتبر 1862 نمایشگاهی از این عکس ها در شهر نیویورک دایرکرده بود ولی آن را برای اصلاح نظر آمریکاییان نسبت به جنگ داخلی و بیزاری از آن کافی ندانسته بود. «بریدی» که در 15 ژانویه 1896 در 72 سالگی درگذشت با ابتکار فتوژورنالیسم، دریچه بزرگی را در حرفه روزنامه نگاری بازکرد. مشاهده صحنه های دلخراش جنگ کریمه در سال 1855 «متیو» را به فکر ابداع «حرفه عکس خبری» انداخته بود. فن «گرفتن عکس» در سال 1826 در فرانسه بوجود آمد.
متیو بریدی
متیو برای پوشش دادن جنگ داخلی آمریکا (1861 ـ 1865) یک گروه عکاس خبری [عکاسی که اصول روزنامه نگاری را بداند و استعداد و اشتیاق این کاررا داشته باشد] مرکب از 23 نفر ایجاد کرد و این گروه ده هزار عکس گرفت ازجمله عکس همه معاریف وقت و بزرگان قبایل سرخپوست را که در کتابهای تاریخ و فیچرنویسی بکار می روند. عکسی را که «بریدی» شخصا از ابراهام لینکلن گرفته بر اسکناسهای 5دلاری چاپ شده است. «بریدی» گفته است که «دوربین نگاری = شرح ماجرا و رویداد با عکس به جای قلم و نوشته» حقیقت محض را ثبت و منعکس می کند و تأثیرگذار است ولی نوشته ی با قلم را می توان تحریف کرد. بنابراین، دوربین واقعیت ها را منعکس می کند؛ زیبا یا زشت. [این بیان متیو، در قرن 21 صداقت پیشین را از دست داده و امروزه با ابزارهای دیجیتال ازجمله فتوشاپ و پینت شاپ می توان تصاویر خبری را هم ادیت و تغییر شکل داد و سانسور کرد].
«متیو» همچنین گفته است: فرق دیگر قلم و دوربین این است که نوشته نیاز به سواد خواندن دارد ولی درک تصویر به سواد و دانستن زبان خاص نیاز ندارد ـ تصویر یک زبان بین المللی برای بازگو کردن حقایق است که هرکس می تواند آن را درک کند و تصویر خوب آن است که بدون زیرنویس هم ماجرا و داستان را بیان دارد. یک تصویر به تنهایی می تواند داستانی را بیان کند که اگر ماجرای مربوط به رشته تحریر در آید یک کتاب خواهد شد. یک «کتاب عکس» را می توان در کمتر از یک ساعت خواند، ولی همین کتاب اگر به صورت «نوشته» باشد دست کم یک هفته وقت می گیرد و مطالب آن هم خیلی زود از ذهن خارج می شود؛ تازه تاثیر عکس را ندارد. به همین دلیل متیو «فتوژورنالیست ها = خبرنگاران عکاس» را از ساختن صحنه برای گرفتن تصویر منع کرده و این عمل را خیانت به حرفه روزنامه نگاری خوانده است که مرتکب، سزاوار اخراج از این حرفه است.
متیو بریدی درجریان جنگ خونین و پرتلفات داخلی آمریکا که نوعی برادرکُشی بود از افراد گروه خود خواسته بود که صرفا سراغ گرفتن عکس از افسران و ژنرالها و رژه سربازان نروند؛ از خرابیها، چاله های انفجار، اجساد رهاشده و زخمی ها عکس بردارند تا هرکس که تصاویر را مشاهده کند از هر جنگی متنفر شود و عمر جنگ پایان یابد. بی طرفانه و منصفانه از هر دو طرف جنگ (دو نیروی متخاصم) عکس بگیرند. تبعیض ناقض اصول ژورنالیسم است. با همین فکر، وی عکسهایش را در سر چهار راهها در ویترین قرار می داد تا تنفر عمومی از جنک برانگیخته شود. عکسهای متیو به صورت کتاب درآمده و در هر موزه یک تالار را به خود اختصاص داده است.
«متیو بریدی» برای راه اندازی فتو ژورنالیسم، به پول آن روز یکصد هزار دلار وام گرفته و هزینه کرده بود ولی کنگره آمریکا برای کمک به او تنها 25 هزار دلار تصویب کرد و متیو دچار ورشکستگی شد و آخر عمر در فقر، بیماری و تنهایی درگذشت. انعکاس این وضعیت غم انگیز او بود که دولتهارا در سراسر جهان وادار به حمایت از هنرمند، نویسنده، مبتکر و مخترع کرد ازجمله گرفتن پرستار و منشی در اواخر عمر برایشان، تامین مسکن، امکانات رفاهی، تالار معاریف، گورستان اختصاصی و .... رسم براین شده است که سران دولتها اعلامیه مرگ این قبیل افرادرا که به میهن خود و بشریت خدمت کرده اند امضاء کنند.
توضیحات و توصیفات «متیو بریدی» بود که بعدا نشریات را پُر از عکس کرد و تیراژها بالارفت، به علاوه، تالیفات تصویری (کتاب های تماما عکس ـ بازتاب یک موضوع صرفا با عکس) وارد بازار کتاب و نشریات شد. در پی پیدایش آنلاین ها از آخرین دهه قرن 20 و کم حوصله شدن مخاطبان، سردبیران روزنامه ها برمیزان چاپ عکس افزوده و صفحات عکس خبری [اخبار از دریچه دوربین، عکسها و خبرها و ...] بوجودآورده اند که صد درصد مخاطب [مخاطب راضی] دارد.
چند عکس آموزنده که «متیو بریدی» از صحنه های دلخراش جنگ داخلی آمریکا تهیه کرده و سند تاریخ شده اند
1908 - یک کیلومتر پرواز
در ژانویه سال 1908، هانری فارمن فرانسوی با هواپیمایی دست ساز که 150 کیلوگرم وزن و موتوری به قدرت 50 اسب بخار داشت موفق شد در محلی در هشت کیلو متری پاریس در ارتفاع هشت تا ده متری ازسطح زمین، یک مسافت یک کیلومتری را پرواز کند. سرعت پرواز 40 کیلومتر درساعت بود. این نخستین پرواز بشر با هواپیمایی به این سنگینی بود. نخستین پرواز توسط برادران رایت که آمریکایی بودند به عمل آمده بود. عکس، منظره پرواز هانری فارمن را نشان می دهد.
1914 - ورود سپاه روسیه به ایران در جریان جنگ جهانی اول
هنوز مدتی از تاجگذاری احمدشاه قاجار نگذشته بود که جنگ جهانی اول آغاز شد. در این جنگ، دولتهای روسیه، انگلستان و فرانسه با دولتهای آلمان، اتریش، مجارستان و ایتالیا به نبرد برخاستند و پس از مدتی حکومت عثمانی نیز اتّحاد خویش را با آلمان اعلام کرد و عملاً وارد جنگ گردید. طرفین جنگ تلاش زیادی به عمل آوردند تا در دولت ایران نفوذ کرده و آن را به نفع خویش وارد کارزار نمایند و از منطقه سوقالجیشی ایران، ضربه سهمگینی به دشمن خود وارد کنند. در این زمان، مستوفیالممالک، ریاست دولت را در اختیار داشت. وی گرچه بیطرفی ایران را در جنگ اعلام نمود، اما هیچ کدام از طرفین جنگ، اعتنایی به این امر نکرده و وارد خاک ایران شدند. انگلستان از جنوب و روسیه از شمال کشور متجاوزانه وارد ایران شدند و منطقه وسیعی را در اشغال خویش قرار دادند. روسیه پس از هجوم به ایران، به جنگ با نیروهای عثمانی که در آذربایجان به خاک ایران تجاوز کرده بودند پرداخت و هر دو اشغالگر به جان هم افتادند تا اینکه نیروهای امپراتوری عثمانی شکست خوردند. حاکمیت ایران در این زمان به ضعیفترین درجه رسید و اوضاع سیاسی و اقتصادی کشور به شدت پریشان و بحرانزده بود. اشغال قسمت شمالی ایران از سوی دولت تزار روس به مدت سه سال طول کشید. در نهایت در سال 1296 شمسی (1917 میلادی) انقلاب کمونیستی روسیه به وقوع پیوست و نیروهای روسی به دلیل اوضاع پریشان داخلی روسیه، شمال ایران را تخلیه کردند.
1924 - نقض وصیتنامه لنین 3 روز پس از درگذشت او!
برغم وصیتنامه لنین، سه روز پس از فوت او، 24 ژانویه 1924 شهر سن پترزبورگ را به لنینگراد تغییر نام دادند که پس از فروپاشی شوروی به نام سابق بازگشت داده شده است. به باور بسیاری از مورخان، بی توجهی به وصیتنامه مفصل لنین و عدم رعایت آن از دلایل فروپاشی شوروی بوده است. لنین به نظرات مردم و اصحاب نظر و نامه های آنان توجه خاص داشت برای دریافت و تنظیم این نامه و به اطلاع مقامات مربوط رساندن و دادن پاسخ در مهلت مقرر و انتشار برخی از آنها در روزنامه ها دفتری ویژه با دهها کارمند دایر کرده بود که پس از درگذشتش تعطیل و آه و ناله ها در سینه ها حبس شد و .... لنین 21 ژانویه 1924 در 54 سالگی درگذشت.
1942 - درجریان جنگ جهانی دوم، تایلند [متحد ژاپن] به امریکا و انگلستان اعلان جنگ داد.
1965 - وینستون چرچیل نخست انگلستان در زمان جنگ جهانی دوم و نیز در زمان ملی شدن نفت ایران که اصرار به برکناری دکتر مصدق داشت درگذشت . وی بیش از 90 سال عمر کرد.
1357 ش - بستن فرودگاه مهرآباد به دستور بختیار برای جلوگیری از ورود امام
وقتی که خبر بازگشت حضرت امام خمینی(ره) به کشور قوت گرفت، دولت بختیار، برای جلوگیری از ورود امام، به کلیه شرکتهای هواپیمایی بین المللی اعلام کرد که به تهران پرواز نکنند. علاوه بر این به دستور بختیار، تعداد زیادی تانک و زره پوش در فرودگاه مهرآباد تهران مستقر شدند تا از ورود امام به میهن اسلامی جلوگیری نمایند. همچنین کلیه فرودگاههای کشور برای سه روز بسته اعلام شد و در نتیجه، نزدیکان امام اعلام کردند، به مناسبت بسته بودن فرودگاهها، سفر امام به تهران، دو روز به تعویق افتاد. عکسالعمل مردم در برابر این عمل بختیار به حدی شدید بود که دستور بختیار در ظرف چند روز لغو شد.
1984 - اولین مکینتاش بفروش می‌رفت.
زادروزها
76 - پوبلیوس آئلیوس ترایانوس هادریانوس، امپراتور روم (م. 138)
1679 - کریستیان ولف، فیلسوف آلمانی (م. 1754)
1705 - فارینلی، خواننده ایتالیایی (م. 1782)
1732 - پی‌یر بومارشه، نمایش‌نامه‌نویس فرانسوی (م. 1799)
کریستیان ولف
1752 - موتزیو کلمنتی، نقاش، آهنگساز و رهبر ارکستر ایتالیایی (م. 1832)
1909 - مارتین لینگز، پژوهشگر و نویسنده انگلیسی (م. 2005)
1915 - رابرت مادرول، نقاش آمریکایی (م. 1991)
ارنست بورگناین
1917 - ارنست بورگناین، بازیگر آمریکایی (م. 2012)
1928 - دزموند موریس، انسان‌شناس انگلیسی
1930 - محمود فرشچیان، نقاش ایرانی
1940 - یوآخیم گاوک، سیاستمدار آلمانی، 11مین رئیس‌جمهور آلمان
محمود فرشچیان
1941 - نیل دایمند، خواننده، شاعر و گیتاریست آمریکایی
1941 - آرون نویل، خواننده آمریکایی (برادران نویل)
1943 - شرون تیت، بازیگر آمریکایی (م. 1969)
1945 - جان گارمندی، سیاستمدار آمریکایی، 46مین فرماندار کالیفرنیا
شرون تیت
1947 - میچیو کاکو، فیزکدان ژاپنی-آمریکایی
1959 - دیوید میلز، نویسنده آمریکایی
1967 - جان میانگ، نوازنده بیس آمریکایی (دریم تیتر، پلاتیپوس، د جلی جم، اکسپلوررز کلاب)
1970 - متیو لیلارد، بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده آمریکایی
لوییز آلبرتو سوارز
1972 - بث هارت، خواننده و شاعر آمریکایی
1974 - اد هلمس، بازیگر آمریکایی
1987 - لوییز آلبرتو سوارز، فوتبالیست ارگوئه‌ای
1348ش - علیرضا عصار، خواننده پاپ ایرانی
علیرضا عصار
مرگ‌ها
41 - کالیگولا، امپراتور روم (ت. 12)
1125 - داویت چهارم، پادشاه گرجستان (ت. 1073)
1920 - آمادئو مودیلیانی، نقاش و مجسمه‌ساز ایتالیایی (ت. 1884)
آمادئو مودیلیانی
1948 - ماریا مندل، افسر اس‌اس اتریشی (ت. 1912)
1965 - وینستون چرچیل، افسر ارتش، سیاستمدار انگلیسی، نخست‌وزیر بریتانیا، برنده جایزه نوبل ادبیات (ت. 1874)
1969 - سعود بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی (ت. 1902)
1978 - هرتااوبر هاوزر، فیزیک‌دان آلمانی (ت. 1911)
سعود بن عبدالعزیز
1982 - آلفردو اواندو کاندیا، ژنرال و سیاستمدار بولیویایی، 56مین رئیس‌جمهور بولیوی (ت. 1918)
1983 - جرج کیوکر، کارگردان آمریکایی (ت. 1899)
1989 - تد باندی، قاتل سریالی آمریکایی (ت. 1946)
1993 - تورگود مارشال، حقوقدان آمریکایی، 32مین وکیل کل ایالات متحده امریکا (ت. 1908)
تد باندی
2003 - جیانی آنیلی، تاجر ایتالیایی (ت. 1921)
2004 - لئونیداس دا سیلوا، فوتبالیست برزیلی (ت. 1913)
2006 - کریس پن، بازیگر آمریکایی (ت. 1965)
2012 - تئو آنگلوپولوس، کارگردان و تهیه‌کننده یونانی (ت. 1935)
کریس پن
1914 - ورود سپاه روسیه به ایران در جریان جنگ جهانی اول
هنوز مدتی از تاجگذاری احمدشاه قاجار نگذشته بود که جنگ جهانی اول آغاز شد. در این جنگ، دولتهای روسیه، انگلستان و فرانسه با دولتهای آلمان، اتریش، مجارستان و ایتالیا به نبرد برخاستند و پس از مدتی حکومت عثمانی نیز اتّحاد خویش را با آلمان اعلام کرد و عملاً وارد جنگ گردید. طرفین جنگ تلاش زیادی به عمل آوردند تا در دولت ایران نفوذ کرده و آن را به نفع خویش وارد کارزار نمایند و از منطقه سوقالجیشی ایران، ضربه سهمگینی به دشمن خود وارد کنند. در این زمان، مستوفیالممالک، ریاست دولت را در اختیار داشت. وی گرچه بیطرفی ایران را در جنگ اعلام نمود، اما هیچ کدام از طرفین جنگ، اعتنایی به این امر نکرده و وارد خاک ایران شدند. انگلستان از جنوب و روسیه از شمال کشور متجاوزانه وارد ایران شدند و منطقه وسیعی را در اشغال خویش قرار دادند. روسیه پس از هجوم به ایران، به جنگ با نیروهای عثمانی که در آذربایجان به خاک ایران تجاوز کرده بودند پرداخت و هر دو اشغالگر به جان هم افتادند تا اینکه نیروهای امپراتوری عثمانی شکست خوردند. حاکمیت ایران در این زمان به ضعیفترین درجه رسید و اوضاع سیاسی و اقتصادی کشور به شدت پریشان و بحرانزده بود. اشغال قسمت شمالی ایران از سوی دولت تزار روس به مدت سه سال طول کشید. در نهایت در سال 1296 شمسی (1917 میلادی) انقلاب کمونیستی روسیه به وقوع پیوست و نیروهای روسی به دلیل اوضاع پریشان داخلی روسیه، شمال ایران را تخلیه کردند.
1924 - نقض وصیتنامه لنین 3 روز پس از درگذشت او!
برغم وصیتنامه لنین، سه روز پس از فوت او، 24 ژانویه 1924 شهر سن پترزبورگ را به لنینگراد تغییر نام دادند که پس از فروپاشی شوروی به نام سابق بازگشت داده شده است. به باور بسیاری از مورخان، بی توجهی به وصیتنامه مفصل لنین و عدم رعایت آن از دلایل فروپاشی شوروی بوده است. لنین به نظرات مردم و اصحاب نظر و نامه های آنان توجه خاص داشت برای دریافت و تنظیم این نامه و به اطلاع مقامات مربوط رساندن و دادن پاسخ در مهلت مقرر و انتشار برخی از آنها در روزنامه ها دفتری ویژه با دهها کارمند دایر کرده بود که پس از درگذشتش تعطیل و آه و ناله ها در سینه ها حبس شد و .... لنین 21 ژانویه 1924 در 54 سالگی درگذشت.
1942 - درجریان جنگ جهانی دوم، تایلند [متحد ژاپن] به امریکا و انگلستان اعلان جنگ داد.
1965 - وینستون چرچیل نخست انگلستان در زمان جنگ جهانی دوم و نیز در زمان ملی شدن نفت ایران که اصرار به برکناری دکتر مصدق داشت درگذشت . وی بیش از 90 سال عمر کرد.
1357 ش - بستن فرودگاه مهرآباد به دستور بختیار برای جلوگیری از ورود امام
وقتی که خبر بازگشت حضرت امام خمینی(ره) به کشور قوت گرفت، دولت بختیار، برای جلوگیری از ورود امام، به کلیه شرکتهای هواپیمایی بین المللی اعلام کرد که به تهران پرواز نکنند. علاوه بر این به دستور بختیار، تعداد زیادی تانک و زره پوش در فرودگاه مهرآباد تهران مستقر شدند تا از ورود امام به میهن اسلامی جلوگیری نمایند. همچنین کلیه فرودگاههای کشور برای سه روز بسته اعلام شد و در نتیجه، نزدیکان امام اعلام کردند، به مناسبت بسته بودن فرودگاهها، سفر امام به تهران، دو روز به تعویق افتاد. عکسالعمل مردم در برابر این عمل بختیار به حدی شدید بود که دستور بختیار در ظرف چند روز لغو شد.
1984 - اولین مکینتاش بفروش می‌رفت.
زادروزها
76 - پوبلیوس آئلیوس ترایانوس هادریانوس، امپراتور روم (م. 138)
1679 - کریستیان ولف، فیلسوف آلمانی (م. 1754)
1705 - فارینلی، خواننده ایتالیایی (م. 1782)
1732 - پی‌یر بومارشه، نمایش‌نامه‌نویس فرانسوی (م. 1799)
کریستیان ولف
1752 - موتزیو کلمنتی، نقاش، آهنگساز و رهبر ارکستر ایتالیایی (م. 1832)
1909 - مارتین لینگز، پژوهشگر و نویسنده انگلیسی (م. 2005)
1915 - رابرت مادرول، نقاش آمریکایی (م. 1991)
ارنست بورگناین
1917 - ارنست بورگناین، بازیگر آمریکایی (م. 2012)
1928 - دزموند موریس، انسان‌شناس انگلیسی
1930 - محمود فرشچیان، نقاش ایرانی
1940 - یوآخیم گاوک، سیاستمدار آلمانی، 11مین رئیس‌جمهور آلمان
محمود فرشچیان
1941 - نیل دایمند، خواننده، شاعر و گیتاریست آمریکایی
1941 - آرون نویل، خواننده آمریکایی (برادران نویل)
1943 - شرون تیت، بازیگر آمریکایی (م. 1969)
1945 - جان گارمندی، سیاستمدار آمریکایی، 46مین فرماندار کالیفرنیا
شرون تیت
1947 - میچیو کاکو، فیزکدان ژاپنی-آمریکایی
1959 - دیوید میلز، نویسنده آمریکایی
1967 - جان میانگ، نوازنده بیس آمریکایی (دریم تیتر، پلاتیپوس، د جلی جم، اکسپلوررز کلاب)
1970 - متیو لیلارد، بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده آمریکایی
لوییز آلبرتو سوارز
1972 - بث هارت، خواننده و شاعر آمریکایی
1974 - اد هلمس، بازیگر آمریکایی
1987 - لوییز آلبرتو سوارز، فوتبالیست ارگوئه‌ای
1348ش - علیرضا عصار، خواننده پاپ ایرانی
علیرضا عصار
مرگ‌ها
41 - کالیگولا، امپراتور روم (ت. 12)
1125 - داویت چهارم، پادشاه گرجستان (ت. 1073)
1920 - آمادئو مودیلیانی، نقاش و مجسمه‌ساز ایتالیایی (ت. 1884)
آمادئو مودیلیانی
1948 - ماریا مندل، افسر اس‌اس اتریشی (ت. 1912)
1965 - وینستون چرچیل، افسر ارتش، سیاستمدار انگلیسی، نخست‌وزیر بریتانیا، برنده جایزه نوبل ادبیات (ت. 1874)
1969 - سعود بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی (ت. 1902)
1978 - هرتااوبر هاوزر، فیزیک‌دان آلمانی (ت. 1911)
سعود بن عبدالعزیز
1982 - آلفردو اواندو کاندیا، ژنرال و سیاستمدار بولیویایی، 56مین رئیس‌جمهور بولیوی (ت. 1918)
1983 - جرج کیوکر، کارگردان آمریکایی (ت. 1899)
1989 - تد باندی، قاتل سریالی آمریکایی (ت. 1946)
1993 - تورگود مارشال، حقوقدان آمریکایی، 32مین وکیل کل ایالات متحده امریکا (ت. 1908)
تد باندی
2003 - جیانی آنیلی، تاجر ایتالیایی (ت. 1921)
2004 - لئونیداس دا سیلوا، فوتبالیست برزیلی (ت. 1913)
2006 - کریس پن، بازیگر آمریکایی (ت. 1965)
2012 - تئو آنگلوپولوس، کارگردان و تهیه‌کننده یونانی (ت. 1935)
کریس پن