1629 - روزی که شاه عباس یکم درگذشت

امروز، 19 ژانویه، سالروز درگذشت شاه عباس یکم است که در سال 1629 میلادی در اشرف (بهشهر) فوت شد. شاه عباس برای آگاه شدن «بدون واسطه» از مشکلات مردم برخی از شبها بگونه ای ناشناس در کوچه و پس کوچه و این گوشه و آن گوشه به پرسه زنی می پرداخت. پس از انقراض ساسانیان، شاه عباس نخستین زمامدار ایران بود که قدرت را به طور کامل در پایتخت متمرکز ساخت، مرزهای ایران را به خطوط عهد باستان نزدیک کرد و ایران باردیگر دارای یک نیروی دریایی موثر شد، با کشور های دوردست مناسبات سیاسی و بازرگانی برابر برقرار ساخت و دست به عمران و آبادانی زد. وی اصفهان [شهر مرکزی کشور] را پایتخت ایران کرد و به صورت زیباترین شهر جهان آن زمان در آورد، امنیت راههای ارتباطی را تامین و کاروانسراهای متعدد برای تسهیل حمل و نقل ایجاد، و ایران را دارای یک ارتش ملی کرد که سربازان آن از میان همه مردم انتخاب می شدند، نه افراد چند ایل. شاه عباس به دلیل باز شدن پای اروپائیان به آبهای مشرق زمین، نسبت به امنیت خلیج فارس بسیار حساس بود.


1944 - قطع روابط ایران با دولت سعودی در سال 1322

دولت وقت ایران در پی اعتراض به اعدام یک زائر ایرانی به نام ابوطالب یزدی در جریان مناسک حج، 29 دیماه 1322 هجری خورشیدی (19 ژانویه 1944 میلادی) مناسبات دیپلماتیک خودرا با دولت سعودی قطع کرد. این زائر به تصمیم مقامات سعودی گردن زده شده بود. دولت وقت ایران عمل دولت دولت سعودی را غیر منصفانه خوانده بود. درپی قطع روابط دو کشور، تامدتی ایرانیان قادر به مسافرت به کشور سعودی نبودند.

1946 - مجلس کار دهخدا را عام المنفعه اعلام کرد

مجلس شورای ملی 29 دیماه 1324 (19 ژانویه 1946) تلاش فرهنگی علی اکبر دهخدا را یک کار عام المنفعه اعلام و دولت را مأمور چاپ و انتشار فرهنگ دهخدا و تکمیل کار و ادامه پژوهش های او کرد. با مصوّبه مجلس، هزینه این کار فرهنگی عام المنفعه بر عهده دولت قرارگرفت و دفتری برای انجام آن تأسیس و شماری از زبانشناسان، تاریخدانان و ادیبان در آن سرگرم بکار شدند.


علی اکبر دهخدا از نویسندگان و فرهنگیان بنام کشور مدت ها عضو شورای عالی معارف (فرهنگ)، رئیس دانشکده حقوق و مشاورِ عالی وزارت فرهنگ بود. وی همچنین یک روزنامه نگار برجسته و از طنزنویسان اولیه جراید ایران بود.

1811 - «غرور و تبعیض» جین آستین منتشر شد

19 ژانویه سال 1811 در لندن داستانی انتشار یافت که عنوان کتاب «غرور و تبعیض» بود. نویسنده داستان خود را معرفی نکرده بود و اسم مستعار هم نگذاشته بود و ناشر کتاب به جای نام مولف نوشته بود: یک بانو (A Lady).


 با اینکه نویسنده داستان خودرا معرفی نکرده بود، هجوم مردم برای خرید این کتاب آنچنان بود که ظرف یک هفته به چاپ دوم و ظرف دو ماه به چاپ هفتم رسید و همین امر سبب شد که هرکس در صدد کشف نویسنده آن برآید تا بداند که این نوشته جالب کار چه کسی است. هر کس حدس و گمانی می زد و سرانجام «جین آستن Jane Austen» به عنوان نویسنده آن شناخته و اعلام شد.

دلیل توجه مردم به خواندن این داستان این بود که جامعه انگلستان در آن زمان ـ به رغم اینکه ناپلئون بناپارت کمر به نابودی این کشور بسته بود ـ در آتش تبعیض می سوخت و مردم از هرگونه تبعیض خسته شده بودند و «تبعیض» موضوع روز بود و این نویسنده، مسئله را به موقع تشخیص داده و به صورت داستانی جالب و دلکش درآورده و همه زشتی های «تبعیض» را در آن منعکس و تشریح کرده بود. تاثیر همین داستان سبب کاهش و رخت بربستن نسبی تبعیض از آن جامعه شد.

1883 - برای اولین بار، لامپ رشته‌ای ساخته شده توسط توماس ادیسون در نیوجرسی شروع به کار کرد.


1793 - دادگاه انقلاب فرانسه لویی 16 را به اعدام با گیوتین محکوم کرد

در این روز در سال 1793 دادگاه انقلاب فرانسه لویی 16 شاه برکنارشده این کشور را به جرم خیانت به میهن ـ با درخواست از خارجی برای لشکر کشی به فرانسه، ولخرجی بی حساب از خزانه کشور، نادیده گرفتن حقوق مردم و دادن دستور تیراندازی به مردمی که دست به اعتراض عادلانه زده بودند و در نتیجه کشته شدن شماری از آنان به اعدام با گیوتین در ملاء عام محکوم کرد.


این حکم، دو روز بعد به اجرا در آمد. لویی 16 هنگام اعدام 39 ساله بود.

1942 - قوای ژاپنی در طی جنگ جهانی دوم تجاوزات خود را به برمه آغاز کردند.

1991 - در ساعات بعد از نیمه شب این روز در سال 1991 و در جریان جنگ برای اخراج نیروهای صدام حسین از کویت، یک موشک عراقی ساخت روسیه از نوع اسکاد به شهر تل اویو در اسرائیل اصابت کرد (عکس مقابل). به گزارش مقامات اسرائیلی، اصابت این موشک تنها شماری را در تل اویو مجروح کرد. [طبق یک گزارش، 14 تن را]. این دومین موشک عراقی بود که به سوی اسرائیل پرتاب شده بود. نخستین موشک به حیفا اصابت کرده بود. این موشک پرانی، انتقام عراق از اسرائیل بشمار آورده شده است که تاسیسات اتمی عراق را بمباران کرده بود.


موشک پرانی عراق به اسرائیل یک روز پس از آغاز جنگ مؤتلفین با عراق بر سر کویت آغاز شده بود. عراقی ها جمعا هشت موشک اسکاد به اسرائیل پرتاب کردند.

1993 - کشور های جمهوری چک و اسلواکی به عضویت سازمان ملل متحد درآمدند.

2003 - تظاهرات در آمریکا و چند کشور دیگر برای جلوگیری از جنگ عراق

18 ژانویه سال 2003 و روزهای پس از آن تا نیمه فوریه، در چند کشور جهان و همچنین در چند شهر آمریکا تظاهرات ضد جنگ بر پا شده بود. تظاهرات ضد جنگ در شهر رم میلیونی بود و طبق برخی گزارش ها سه میلیون نفر در آن شرکت کرده بودند. تظاهرات برلین و لندن نیز صدها هزار نفری گزارش شده بود. این تظاهرات در پی تهدید عراق از سوی همکاران نزدیک جورج دبلیو بوش و همچنین نخست وزیر وقت انگلستان و انتشار تفسیرهایی که وقوع حمله نظامی به عراق را قطعی نشان می داد برگزار شده بود. عکس های زیر چند منظره از این تظاهرات را در شهر واشنگتن پایتخت ایالات متحده، کالیفرنیا، لندن، رم و برلین نشان می دهد.


 تظاهرات کننده خواسته بودند که مسئله عراق به جای جنگ از راههای دیگر که در آن خونریزی نباشد حل شود. تظاهرکنندگان از اینکه سازمان ملل نتوانسته است در طول عمر خود مانع از وقوع جنگ و تعرض نظامی قدرت های بزرگتر شود خواهان انحلال آن و تاسیس یک سازمان ملل واقعی شده بودند.

 مرور زمان نشان داد که حمله نظامی به عراق دو ماه بعد آغاز شد، این کشور «ساخت سیاست لندن در دهه سوم قرن 20» و دارای مشکلات نژادی و مذهبی به اشغال نظامی درآمد و ....

مناسبت ها:

روز ملی هوای پاک

زادروزها

    1736 - زادروز جیمز وات فیزیکدان و مخترع اسکاتلندی ، و پدر انقلاب صنعتی
    1798 - زادروز اگوست کنت فیلسوف فرانسوی ، واضع نام جامعه‌شناسی ، بنیانگذارِ جامعه‌شناسیِ نوین و دکترین پوزیتیویسم


    1809 - زادروز ادگار آلن پو نویسنده داستان‌های کوتاه ، شاعر، نقاد و ویراستار آمریکایی
    1839 - زادروز پل سزان نقاش بزرگ فرانسوی.


    1943 - زادروز جنیس جاپلین خواننده و آهنگ‌ساز آمریکایی
    1980 - زادروز جنسون باتن راننده بریتانیایی فرمول یک
    1322 ـ فرهاد مهراد، خواننده? ایرانی


درگذشت‌ها

    1405 - درگذشت تیمور لنگ نخستین پادشاه گورکانی و موسس این سلسله
    1629 - درگذشت شاه عباس بزرگ نامدارترین پادشاه دوره? صفویان


    1865 - درگذشت پی‌یر-ژوزف پرودون فیلسوف ، اقتصاددان و جامعه‌شناس فرانسوی
    1990 - درگذشت اشو عارف ، گورو و فیلسوف هندی