27 دی - 17 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
امروز در تاریخ
امروز 27 دی برابر با 17 ژانویه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع میپردازیم.
رویداد ها:
395 - Theodosius یکم درگذشت و با مرگ او امپراتوری روم بار دیگر به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شد. وی در طول امپراتور بودن خود این دو قسمت را به صورت یک قلمرو واحد درآورده بود.
395 - Theodosius یکم درگذشت و با مرگ او امپراتوری روم بار دیگر به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شد. وی در طول امپراتور بودن خود این دو قسمت را به صورت یک قلمرو واحد درآورده بود.
1323 - آغاز کار دودمان آل مظفر
کرونیکلرهای اروپایی اغار کار دودمان آل مظفر را از 17 ژانویه سال 1323 میلادی نوشته اند. امیر مبارزالدین مظفر پس از استیلاء بر مناطق جنوبی ایران در این روز عملا تاسیس این سلسله را پابرجا ساخت. در آن زمان حکومت مرکزی ایران در دست ایلخانان مغول بود. مظفریان 93 سال بر مناطقی از جمله کرمان، فارس، اصفهان و خوزستان حکومت کردند.
1773 - جیمز کوک و افرادش به عنوان نخستین گروه دریانوردان اروپائی مدار قطب جنوب را پشت سر گذاشتند.
1330ش - خودداری دکتر مصدق از تمدید قرارداد دریافت اسلحه از آمریکا
27 دی ماه 1330 و 9 روز پس از خودداری دولت وقت از تمدید قرارداد دریافت اسلحه از آمریکا، دکتر مصدق در اجتماع شماری از سیاسیون وقت و دولتمردان این اقدام خودرا توجیه کرد و گفت: از آنجاکه قانون مصوب کنگره آمریکا مبنی بر ارسال اسلحه به صورت کمک، شرایط متعدد و پیچیده دارد و قبول شرایط، مارا که می خواهیم کشوری بی طرف و غیر متعهد باشیم از این حالت خارج خواهد ساخت، و به مصلحت ملت نیست که وطن به میدان درگیری شرق و غرب تبدیل شود؛ از تمدید قرارداد منعقده با دولت آمریکا که به امضای نخست وزیر سابق بود خودداری شده است. شوروی همسایه ماست و ما نباید کاری کنیم که ناخواسته، هدف ضربه اول قرار گیریم. به علاوه، اسلحه ارسالی آمریکا باقیمانده از جنگ جهانی دوم و بعضا مستعمل و قدیمی هستند. ما باید صنایع نظامی خودمان را چنان تقویت کنیم که با استعدادهایی که داریم سلاحهای بهتری بسازیم. ما سه قرن پیش توپ ریز و تفنگ ساز بودیم، چه شد که به قهقرا رفتیم و نیازمند سلاحهای فرسوده دیگران شدیم. ما با کسی سر جنگ نداریم که نیاز به توپ و تانک رایگان داشته باشیم. اگر جنگی به ما تحمیل شود مردم ما می دانند که از آب و خاک خود چگونه دفاع کنند. غافل از استعداد ایرانی نباشید در لحظه نیاز، با دست و سوهان بهترین هواپیما و تانک و توپ را خواهد ساخت. در هر حال، چون قانون مصوب کنگره آمریکا مبنی بر ارسال اسلحه و کمک های جنگ افزاری شرایط فراوان و پیچیده دارد ترجیح می دهم که آن را فعلا تمدید نکنم.
1334 ش - روزی که نواب صفوی و سه عضو دیگر جمعیت فدائیان اسلام تیرباران شدند
سپیده دم 27 دی ماه 1334 مجتبی نواب صفوی رئیس جمعیت فدائیان اسلام با خلیل طهماسبی، مظفر ذوالقدر و محمد واحدی سه تن از اعضای این جمعیت در میدان تیر لشکر زرهی تهران تیرباران شدند. محاکمه آنان و سه تن دیگر از اعضای این جمعیت 12 دی ماه آن سال در یک محکمه نظامی آغاز شده بود. دو روز پیش از آغاز محاکمه، مجلس مصوبه قبلی خود(زمان حکومت دکتر مصدق) مبنی بر بخشودگی خلیل طهماسبی را لغو کرده بود. خلیل طهماسبی در سال 1329 سپهبد رزم آرا را که مخالف ملی شدن نفت ایران بود به قتل رسانده و زندانی شده بود.
یک روز پس از آغاز محاکمه این هشت تن که دادستان وقت دستگاه قضایی ارتش هفتم دی ماه 1334 برایشان تقاضای کیفر اعدام کرده بود، چند سیاستمدار، دو ناشر روزنامه و چند بازاری به اتهام داشتن ارتباط با آنان دستگیر که پس از اعدام نواب صفوی و سه تن دیگر، آزاد شدند. حکم اعدام نواب صفوی و دیگران 24 دی ماه صادرشده بود.
دو هفته پس از اعدام نواب صفوی، آیت الله کاشانی به اتهام حمایت از اعضای جمعیت فدائیان اسلام و تمجید آنان، از سوی دادستانی ارتش دستگیر و زندانی گردید. براندازی 28 اَمُرداد 1332 امکان این دستگیری ها و محاکمات را فراهم ساخته بود.
درست ده سال بعد (بهمن ماه 1344)، در تهران حزب غیرعلنی «ملل مسلمان» کشف و رهبر و اعضای موثر آن ـ جمعا 55 تَن دستگیر شدند و اعلام شد که دارای اسلحه بودند و قصد براندازی سلطنت و برقرارکردن نظام اسلامی برپایه تعالیم قرآن را داشتند. ابوالقاسم و محمد سرحدی زاده، محمدکاظم بجنوردی و محمد میرمحمدصادقی ازجمله دستگیرشدگان بودند.
این عکس، که آیت الله کاشانی را درحال نوازش خلیل طهماسبی نشان می دهد به عنوان یکی از اسناد حمایت او از جمعیت فدائیان اسلام مورد استفاده بازپرس نظامی قرار گرفته بود
از راست به چپ: واحدی، طهماسبی، ذوالقدر و نواب. این عکسها در جریان محاکمه از آنان برداشته شده و در مطبوعات وقت انتشار یافته بود
1873 - در نخستین نبرد جنگ Modoc، بومیان (سرخپوستان) اکلاهما بر ارتش آمریکا پیروز شدند. این جنگ میان طرفین ادامه یافت.
1915 - در پی شکست نیروهای روسیه در نبرد آگوست سال 1914، تزار نیکلای دوم هشتصد هزار نظامی دیگر روانه جنگ با آلمان کرد.
1945 - در جریان جنگ جهانی دوم، ارتش شوروی شهر ورشو را از دست ارتش هیتلر خارج ساخت.
1961 - قتل پاتریس لومومبا مبارز افریقایی
پاتریس لومومبا، انقلابی معروف افریقایى و بانی استقلال کشور کنگو، در 2 ژانویه سال 1925م به دنیا آمد. او پس از اتمام تحصیلات متوسطه در اداره پست مشغول به کار شد و سپس در رشته حقوق تحصیلات عالی خود را به پایان برد. لومومبا در نهضت آزادی افریقا عامل اصلی استقلال کشورش کنگو بود. او در سال 1958 به عضویت دائمی کنفرانس مردم سراسر افریقا درآمد و به ریاست نهضت ملی کنگو و استقلال کنگو از بلژیک نیز انتخاب شد. لومومبا در سال 1960 پس از تأسیس جمهوری دموکراتیک کنگو به مقام نخستوزیری و وزارت دفاع منصوب گردید. اما کمی پس از استقلال، نظامیان به تحریک عوامل بیگانه سر به شورش برداشته و ایالت "کاتانگا" را مستقل اعلام نمودند. وی برای جلوگیری از این شورشها دست به دامان سازمان ملل شد، ولی چون از این امر نتیجهای نیافت خود وارد عمل گردید و نیروهای نظامی کنگو را به جنگ با نیروهای شورشی اعزام کرد. در پی این اقدام که مخالف با نظرات رئیس جمهور وقت کنگو بود، لومومبا از سوی رئیس جمهور از سمتهایش برکنار و پس از یک سلسله تحولات سیاسی، توسط نظامیان در محل اقامتش تحت نظر گرفته شد. این مسئله باعث شد که شورشیان که از جانب دولت بلژیک حمایت و تحریک میشدند، دست از شورش خود بردارند. لومومبا پس از مدتی، موفق به فرار از زندان شد. با این حال وی پس از چندی به اتهام نقض امنیت ملی، توسط نیروهای دولتی دستگیر و در یک اقدام خائنانه، تحویل نیروهای شورشی به رهبری موسی چومبه شد. پاتریس لومومبا سرانجام در 17 ژانویه 1961 به همراه جمعی از یارانش توسط عوامل چومبه، پس از شکنجههای فراوان تیرباران شد. لومومبا در شرایطی در 36 سالگی، اعدام شد که بیمار بود و انتشار خبر کشته شدن لومومبا، موجی از اعتراضات مردمی کنگو و دیگر کشورهای افریقایی را به دنبال آورد. لومومبا چند کتاب از خود بر جای گذاشته است که مشهورترین آنها "میهن من کنگو" نام دارد. گفته میشود که پاتریس لومومبا توسط موسی چومبه رهبر شورشیان کنگو در خمره اسید انداخته شد تا اثری از وی باقی نماند.
1357 ش - پیام امام خمینی به مناسبت فرار شاه از ایران
حضرت امام خمینی(ره) به مناسبت فرار شاه از کشور در پیامی خطاب به ملت ایران فرمودند: "فرار محمدرضا پهلوی را که طلیعه پیروزی ملت و سرلوحه سعادت و دست یافتن به آزادی و استقلال است به شما ملت فداکار تبریک عرض میکنم" امام در ادامه این پیام، علاوه بر درخواست از ملت ایران به ادامه دادن تظاهرات پرشور خود بر ضد رژیم سلطنتی و دولت غاصب بختیار، بار دیگر از قوای نظامی و انتظامی خواستند که به ملت بپیوندند. از سوی دیگر با فرار شاه از ایران، مردم، مجسمههای شاه فراری را در شهرهای مختلف پایین کشیدند. در شهرهای آمل، نهاوند، الیگودرز و ایلام نیز، مأموران رژیم شاه، به مردم حمله و شماری از آنان را شهید و مجروح کردند.
2006 - ضدیت غرب با برنامه های اتمی ایران از سر گرفته شد
نیمه ژانویه 2006 و چند ماه پس از آغاز کار محمود احمدی نژاد در سمت رئیس جمهور، بلوک غرب و در صدر آن دولت آمریکا، و نیز اسرائیل پس از اطمینان از اینکه دولت تازه جمهوری اسلامی ایران برنامه و سیاست هایی دیگر دارد روش تهدید و جنگ مصاحبه و مقاله را در پیش گرفتند و به ترساندن تهران از شورای امنیت و حملات هوایی ـ موشکی و ... پرداختند که از سال 2011 تشدید تحریم هارا به دنبال داشت.
از اظهارات ژانویه 2009 هیلری کلینتون وزیر امور خارجه وقت آمریکا دردولت «اوباما» چنین بر می آمد که این دولت هم همان سیاست دولت جورج دبلیو بوش را در قبال برنامه اتمی ایران (و کل منطقه) دنبال خواهد کرد؛ البته با روش (اپروچ) دیگر. بانو کلینتون در جلسه 13 ژانویه 2009 کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا در این باره گفت: ما به تلاش خود برای متوقف کردن برنامه های اتمی تهران ادامه خواهیم داد، جمهوری اسلامی نباید سلاح اتمی داشته باشد. ما طرق دیپلماتیک را پیش خواهیم گرفت ولی گزینه های دیگر را از نظر دور نخواهیم داشت [تکرار تهدید های جورج دبلیو بوش]. ما در قبال جمهوری اسلامی ایران با دولت های نگران دست یافتن این دولت به اسلحه اتمی تبادل نظر خواهیم داشت و تصمیمات مان را هماهنگ خواهیم کرد. روش ما حفظ رهبری جهانی آمریکا با دیپلماسی از نوع «سمارت پاور» است. دولت بوش نیروی نظامی را وسیله اجرای سیاست قرارداده بود و ما دیپلماسی از موضع قدرت را.
دو روز پس از اظهارات بانو کلینتون، مدیر کل CIA «برخورد با جمهوری اسلامی ایران» را بزرگترین چالش دولت اوباما خوانده و صریحا گفته بود که ایران دارای اورانیوم است و اگر بخواهد (که گفته است نمی خواهد) و اراده کند می تواند در آینده ای نه چندان دور صاحب سلاح اتمی شود، ابراز قدرت [قدرت نمایی] کند، موازنه قدرت در خاورمیانه برهم خورد و ....
هیلری کلینتون در جلسه 13 ژانویه 2009 کمیسون سنا - دختر او در عکس دیده می شود.
زادروزها
1706 - زادروز بنجامین فرانکلین نویسنده، سیاستمدار و مخترع آمریکایی
1899 - زادروز آل کاپون خلافکارمشهورآمریکایی
1942 - زادروز محمدعلی کلی بوکسور سنگین وزن آمریکایی
1962 - زادروز جیم کری هنرپیشه و کمدین کانادایی-آمریکایی
1964 - زادروز میشل اوباما وکیل ، همسر رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا،باراک اوباما ، و بانوی اول ایالات متحده
1344 - سیدجواد هاشمی، بازیگر، کارگردان، نویسنده و آهنگساز ایرانی
1351 - مجید اخشابی ، آهنگساز، خواننده و نوازنده
درگذشتها
1751 - درگذشت توماسو آلبینونی آهنگساز ایتالیایی
1893 - درگذشت رادرفورد بیرچارد هیز نوزدهمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا
2002 - درگذشت کامیلو خوزه سلا رمان نویس و شاعر اسپانیایی ، یرنده جایزه نوبل ادبیات سال 1989
2008 - درگذشت بابی فیشر شطرنجباز آمریکایی ، قهرمان سابق جهان