سفارش تبلیغ
صبا ویژن

داریوش آریا

تا حالا که دوست داشتم هر مطلبی مینویسم از خودم باشه چون انشایم خوبه ولی وقت ندارم و سرم هم شلوغه برا همین مطالب خودم زیاد خوب نیست چون مطلبی که می نویسی باید فوق العاده باشه تا دیگران رغبت کنن اونو بخونن .

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟

امروز در تاریخ
 
 
 
امروز 23 دی برابر با 13 ژانویه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم. 


رویداد ها:

1978 - هجوم جوانان ایرانی به دانشگاههای آمریکا و اروپا، پیوستن به مخالفان شاه و آغاز پایان کار او

13 ژانویه 1978 رسما اعلام شده بود که برای ترم تحصیلی وقت 73 هزار ایرانی در دانشگاهها و مدارس تعلیمات عالی آمریکا ثبت نام کرده بودند که هرماه به طور متوسط یکصد میلیون دلار ارز از ایران برای آنان حواله می شد. در آن زمان بیشتر آنانکه از ایران برای تحصیل به خارج رفته بودند کسانی بودند که موفق به گذرانیدن کنکور (امتحان سخت مسابقه ورودی) و درنتیجه ورود به دانشگاههای داخلی نشده بودند. در آن برهه، تحصیل در دانشگاههای ایران مطلقا رایگان بود و به هر دانشجو هرماه مبلغی هم پول نقد داده می شد (پول جیبی). چند دارالترجمه مشخّص در تهران برای این دیپلمه ها از مدارس عالی طرف قرارداد باخود در آمریکا پذیرش می گرفتند و درنتیجه، تمرکز دانشجویان ایرانی منحصر به دانشگاهها و مدارس عالی مشخصّی بود و همین تمرکز دانشجویی به گروههای سیاسی و انجمن های مذهبی کمک کرد که به آسانی و بدون زحمت عضوگیری کنند. هجوم به دانشگاههای خارجی و بویژه آمریکا از زمانی آغاز شده بود که بهای مستغلات در ایران به دلیل تورّم پول تا 40 ـ 50 برابر بالارفته بود، فروش ارز آزاد و ارزش برابری دلار در هفت تومان تثبیت شده بود و هر خانواده قادر بود که بافروش زمین فرضا صدمتری اضافی خود فرزندش را به آمریکا بفرستد.

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟

در آن زمان بهای یک قطعه زمین 120 متری که در دهه 1960 [دهه 1340 هجری] چهار ـ پنج هزار تومان بود تا 200 هزار تومان (30 هزار دلار) بالا رفته بود. بسیاری از این جوانان که در دوران نوجوانی مزه فقر و تبعیض را چشیده بودند؛ در آمریکا و اروپا به آسانی تحت تاثیر تبلیغات مخالف قرارگرفتند به صف مخالفان شاه پیوستند، انجمن دایر کردند، به گروهها پیوستند و مخالفت را علنی ساختند و به این ترتیب ذهن آمریکاییان و اروپاییان نسبت به حکومت ایران تغییرکرد. قدرت این انجمنها و گروهها در تدارک تظاهرات خشونت آمیز برضد شاه در نوامبر 1977 و در اطراف کاخ سفید واشنگتن به نمایش گذارده شد و شاه از چشم آمریکاییان افتاد و ... و این آغاز پایان کار او بود. بسیاری از این دانشجویان درجریان انقلاب و یا ظرف یکی دو سال اول (1979 و 9 ماه از سال 1980) از وطن دیدارکردند و چون وضعیت را مطابق میل خود ندیدند عمدتا به کشور محل تحصیل بازگشتند و ماندگار شدند و با استفاده از قوانین مهاجرت محل اقامت بستگان خودرا هم آوردند و اینان بستگان دیگر و این تسلسل تا به امروز ادامه یافته و شمار ایرانیان مهاجر در سراسر جهان ظرف سه دهه گذشته، طبق یک برآورد بالغ بر 5 ـ 6 میلیون می شود که چون تابعیت ایران را لغو نکرده اند تبعه جمهوری اسلامی هم بشمار می آیند و قسمتی از آمار نفوس ایران را تشکیل می دهند.

1293 - اشغال تبریز توسط نیروهای آلمان و امپراتوری عثمانی در جریان جنگ جهانی اول

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟

1847 - واگذاری کالیفرنیا به دولت واشنگتن

13 ژانویه 1847 و در پی شکست نظامیان مکزیک از نظامیان آمریکا به فرماندهی سرلشکر فریمانت (جان فره مونت) ایالت کالیفرنیا به تصرف دولت واشنگتن درآمد. در این روز «پیکو» فرماندار مکزیکی کالیفرنیا قرارداد تسلیم را امضا کرد و اتباع کالیفرنیا (کالیفُرنیوها) شهروند دولت آمریکا شدند. دولت مکزیک (که قبلا اسپانیای نو خوانده می شد) سال بعد و طبق «قرارداد گوادالوپ ـ هیلداگو» هفت ایالت شمالی خود ازجمله کالیفرنیا، آریزونا، نیومکزیکو، کلرادو، نوادا و بخشی از ایالت تکزاس را به دولت واشنگتن واگذارکرد و در این ناحیه روخانه «ریو گرانده» مرز دو کشور شده است.

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
جان فره مونت

1915 و 2010 - زلزله هائیتی با 316 هزار کشته

13 ژانویه 1915 در مرکز شبه جزیره ایتالیا یک زمین لرزه شدید روی داد که تنها در منطقه آوه زانو Avezzano بیش از 29 هزار تن را کشت. در همین روز در سال 2001 یک زلزله در السالوادور (قاره آمریکا) 800 تن را به آن دنیا فرستاد و 12 ژانویه 2010 یک زلزله هفت ریشتری در کشور فقر و شورش زده فرانسوی زبان 9 میلیونی هائیتی [واقع در کارائیب ـ قاره آمریکا] بیش از سیصد هزار تن را بیجان ساخت. [طبق گزارش دولت هائیتی، 316 هزار کشته]. این زمین لرزه نزدیک به 350 هزار مجروح داشت و 251 هزار ساختمان (خانه مسکونی و محل کسب) را ویران ساخت و یا آسیب زد. زمین لرزه هائیتی ساعت 4 و 53 دقیقه روی داد.

علت تلفات سنگین زلزله نه چندان سخت هائیتی کم استحکام بودن ساختمانها و کثرت اعضای خانوار در زیر یک سقف اعلام شده است. در این رویداد بیمارستان پورت او پرنس Port - au - Prince پایتخت هائیتی، کاخ رئیس جمهور، کلیسای بزرگ و نیر مقر صلحبانان سازمان ملل آسیب دید و اسقف بزرگ کلیسای کاتولیک هائیتی و نیز رهبر حزب اقلیت کشته شدند. درصد تلفات وارده به اعیان هائیتی نسبت به تهیدستان این کشور بیشتر بود زیراکه طبقه فقیر در آلونک زندگی می کنند که سقف های آنها را پوشال و حلبی و کارتن تشکیل می دهد. اکثریت جمعیت هائیتی را [تلفظ انگلیسی آن هیتی Haiti است] سیاهپوستان (اعقاب بردگان سابق) تشکیل می دهد. هائیتی مستعمره سابق فرانسه است که با جمهوری دومینیکن جزیره هیسپانیولا را تشکیل می دهند. جزیره هیسپانیولا که کریستف کلمب (کلمبوس) آن را مقر حکومت اسپانیا در قاره آمریکا قرار داده بود روی کمربند زلزله و در منطقه توفهای دریایی قرار گرفته است. زلزله سال 1751 هائیتی در این مستعمره وقت فرانسه تنها یک ساختمان را سالم باقی گذارده بود.

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟

1906 - نخستین رادیو ویژه پخش آگهی که برد امواج آن تنها تا 1600 متر بود در نیویورک آغاز بکار کرد.

1943 - هیتلر که در انتظار ساخت بمب اتمی بود باتوجه به ناکامی هایش در جبهه های روسیه و شمال آفریقا جنگ تمام عیار اعلام کرد که باعث تسریع شکست خود وی شد.

1990 - «داگلاس وایلدر Douglas Wilder» به عنوان نخستین فرماندار سیاهپوست انتخابی یک ایالت آمریکا کار خودرا آغاز کرد. وی در انتخابات عمومی نوامبر 1989 به سمت فرماندار ایالت مشترک المنافع ویرجینیا انتخاب شده بود. یک فرد، تنها برای یک دوره 4 ساله می تواند فرماندار ویرجینیا شود. وایلدر بعدا مجری برنامه های یک رادیو و آنگاه شهردار انتخابی شهر ریچموند ویرجینیا - زادگاه خود شد. وایلدر که پیش از فرماندار شدن یک سناتور ایالتی بود از سال 2009 خودرا از امور سیاسی و اداری بازنشسته کرده و به کار تدریس در دانشگاه «کامان ولت» بازگشته است و علم حکومت تدریس می کند. او عضو حزب دمکرات آمریکاست. وایلدر 17 ژانویه 1931 به دنیا آمده است.

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
داگلاس وایلدر

1357 ش - تشکیل شورای سلطنت توسط محمدرضا پهلوی

پس از کشتار خونین 13 آبان 57 تهران، محمدرضا پهلوی رسماً شنیدن صدای انقلاب ملت ایران را اعتراف کرد. در این حال بود که در حقیقت شمارش معکوس سقوط رژیم پهلوی آغاز شد. شاه ایران که توان مقاومت در مقابل امواج خروشان انقلاب اسلامی را نداشت، تنی چند از مهره ‏های سیاسی مورد اعتماد خود را مأمور تشکیل شورای سلطنت کرد تا به تصوّر خود، امواج اعتراض‏های مردمی را فرو بنشاند. این شورا قرار بود مقدمات انتقال قدرت را از شاه به فرزندش فراهم کند و بدین ترتیب، ملت مسلمان و مبارز ایران را به ادامه حیات رژیم ستمشاهی، متقاعد سازد. هر چند هدف اصلی محمدرضا از تشکیل این شورا، خروج از ایران و در نتیجه جان سالم به در بردن بود. اما مردم آگاه ایران، با تجمع در خیابان‏ها، ضمن مخالفت با این اقدام، حمایت خود را از حضرت امام خمینی اعلام کردند. حضرت امام در همین روز در پاریس اعلام نمودند که به زودی یک دولت جدید انقلابی تشکیل خواهند داد. پس از انتشار این خبر، سید جلال ‏الدین تهرانی، برای دیدار با امام، راهی فرانسه شد. امام دو شرط برای پذیرفتن وی معین کردند: استعفای او از ریاست شورای سلطنت و اعلامِ غیرقانونی بودن این شورا از جانب او. سرانجام رییس شورای سلطنت در اول بهمن از سمت خود استعفا داد و شورای سلطنت بدون هیچ اقدامی در راستای اهداف شاه پس از فعالیتی یک هفته‏ای، عملاً منحل شد.

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
سید جلال ‏الدین تهرانی

1359 - اولین حمله و بمباران شیمیایی عراق علیه ایران در جریان جنگ تحمیلی

با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران در 31 شهریور 1359ش، رژیم بعث بارها با استفاده از سلاح‏های میکربی، شیمیایی و کشتار جمعی، قوانین و مقررات بین‏المللی را نقض نمود. ناکامی ارتشِ تا دندان مسلح عراق در تأمین اهداف سردمداران رژیم بعثی، فرماندهان این ارتش را بر آن داشت تا پس از مشورت با کارشناسان عالی‏رتبه دولت‏های استکباری به خصوص کارشناسان شیمیایی شوروی سابق، استفاده از سلاح‏های شیمیایی را نیز در کنار دیگر سلاح‏های جنگی و مرگبار خویش مورد توجه قرار دهند. سابقه اولین حمله ثبت شده شیمیایی عراق به 23 دی ماه 1359 ش باز می‏گردد که نیروهای ایرانی را در پنجاه کیلومتری غرب ایلام، با گلوله شیمیایی، مورد حمله قرار داد و شماری را مصدوم کرد.

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟

 از آن پس، عراق به استفاده از این سلاح ادامه داد. با ادامه این روند، ایران طی نامه‏های متعدد رسمی به دبیر کل سازمان ملل، با اعلام کاربرد سلاح‏های شیمیایی توسط عراق، تقاضای اعزام گروه کارشناسی برای بررسی موضوع نمود. هرچند دبیر کل این موضوع را به شورای امنیت ارجاع داد و گروه کارشناسی پس از سفر به ایران این حملات را تأیید کرده و عراق را محکوم نمودند، با این حال، اولاً شورای امنیت عکس‏العمل مناسب و کافی در برابر این نقض مقررات بین‏المللی نشان نداد و بدین وسیله، راه را بر تکرار این جنایت بازگذاشت. در ثانی، از کشورِ به کارگیرنده سلاح‏های شیمیایی نامی نبرد و موضوع را با کل مسأله جنگ مرتبط ساخت. در نتیجه عدم اقدام فوری و جهانی سازمان ملل متحد، رژیم عراق از آن پس، بارها نیروهای ایرانی را مورد حمله شیمیایی قرار داد که به شهید و مجروح شدن ده‏ها هزار نفر انجامید و با گذشت سال‏ها از پایان جنگ، اثرات این سلاح‏های کشنده، هنوز قربانی می‏گیرند.

زادروزها

    1270 - سید محمدعلی جمال‌زاده، نویسنده و مترجم ایرانی
    1293 - محمود اعتمادزاده (م. ا. به‌آذین)، نویسنده و مترجم ایرانی.

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
سید محمدعلی جمال‌زاده

    1683 - کریستف گراپنر، آهنگساز آلمانی.
    1882 - آلویس هیتلر، برادر ناتنی آدولف هیتلر.
    1864 - زادروز ویلهلم وین فیزیکدان آلمانی

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
محمود اعتمادزاده (م. ا. به‌آذین)

    1924 - زادروز پاول فایرابند فیلسوف علم
    1927 - زادروز سیدنی برنر زیست‌شناس اهل آفریقای جنوبی ، برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال 2002 به‌همراه رابرت هرویتس و جان سالستن

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
آلویس هیتلر

    1966 - زادروز پاتریک دمپسی بازیگر آمریکایی
    1977 - زادروز اورلاندو بلوم هنرپیشه انگلیسی

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
پاتریک دمپسی

مرگ‌ها

    1386 - جعفر شهیدی، مورخ و استاد زبان و ادبیات فارسی
    69 - درگذشت گالبا امپراتور روم به مدت 7 ماه بین سال‌های 68 تا 69

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
جعفر شهیدی

    681 - درگذشت آگاتو از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم
    1599 - درگذشت ادموند اسپنسر شاعر و نویسنده بریتانیایی

23 دی - 13 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟
محمد قاضی

    1978 - درگذشت هوبرت هامفری سناتور سنای ایالات متحده آمریکا از سال 1949 تا 1964 و 1971 تا 1978
    1998 - درگذشت محمد قاضی مترجم آثاری چون دن کیشوت و زوربای یونانی به زبان فارسی