داریوش آریا

برترین ها: امروز 8 دی برابر با 29 دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

1295 - روزی که کازرونی های داوطلب نیروهای انگلیسی را شکست دادند

مقامات انگلیسی که طبق سازشنامه سن پترزبورگ (قراردادِ استعماریِ تقسیم ایران میان انگلستان و روسیه ـ آگوست 1907) نیمه جنوبی و شرقی ایران را و اصطلاحا به نام منطقه نفود در کنترل داشتند در پی حملات کازرونی های میهندوست به تاسیسات انگلیسی در این شهر و ناامن ساختن راههای اطراف برای جلوگیری از تردّد آزادانه انگلیسی ها و عوامل آنان، 28 دسامبر سال 1916 دستور دادند که پانصد تَن از نظامیان تحت فرمان آنان مرکب از سپاهیان هِندی و افراد «اِس پی آر» با چند توپ و مسلسل از شیراز به کازرون بروند و کازرونی ها را سرکوب کنند. در آن زمان توده ی ایرانی (نه مقامات تهران) ناخرسند از استقرار روس ها و انگلیسی ها در وطنشان، با آنان به صورت های مختلف مبارزه می کردند و جنبش کازرونی ها هم در همین راستا بود.

واحد نظامی انگلستان 29 دسامبر (هشتم دی ماه 1295 هجری) شیراز را به عزم کازرون ترک کرد. این نیروی اعزامی پس از درگیری با کازرونی ها که شماری داوطلب و خودجوش با تجهیزاتی ناچیز بودند ولی قبلا سنگربندی کرده بودند با تحمل تلفات سنگین از نیمه راه به شیراز بازگشت.

1917 - وصیتنامه معروف لنین

لنین رهبر انقلاب اکتبر سال 1917 و بنیادگذار اتحادجماهیر شوروی سوسیالیستی و طراح فرضیه مکمل مارکسیسم، معروف به «لنینیسم» وصیتنامه خود را که به همسرش «کروپسکایا» دیکته کرده بود 29 دسامبر سال 1922 به پایان برد و امضاء کرد که سند تاریخی مهمی است.

  کار تنظیم، دیکته کردن و اصلاح دوباره و سه باره این وصیتنامه که قرار بود در کنگره دوازدهم حزب کمونیست (آوریل 1923) مطرح شود یک هفته (22 تا 29 دسامبر)طول کشیده بود. لنین یک ماه پیش از برگزاری این کنگره در دهم مارس 1923 دچار سکته مغزی شد و از کار افتاد و همسرش برای پیشگیری از هرگونه تفرقه در کادر رهبری کشور، وصیتنامه را در یک صندوق گذارد و قفل زد و پس از فوت لنین آن را برای طرح در کنگره سیزدهم به چند تن از گردانندگان آن داد و از آنان قول گرفت که مفاد آن علنی نشود.


لنین در این وصیتنامه خواسته بود که شمار اعضای کمیته مرکزی حزب افزایش یابد و حتی به یکصد تن برسد تا تصمیمگیری منحصر به چند نفر نباشد که خطرناک است. در این کمیته باید از اصطکاک افراد جلوگیری شود. باید از ایجاد شکاف و انشعاب در حزب پیشگیری گردد . باید حرفهای رفیق تروتسکی را، دست کم شنید. تصمیمات مربوط به برنامه ریزی ها باید به تصویب مجلس مقننه در آید و قانون شود تا از دستبرد تفسیر در امان باشد. اگر ثبات در حزب برهم خورد افول ما حتمی است. به نظر من روابط استالین و تروتسکی باید بهبود یابد که نسبت مستقیم با ثبات حزب و در نتیجه دولت و کشور دارد. اختلاف نظر این دو تن نباید به انشعاب در حزب بیانجامد. رفیق استالین به عنوان دبیرکل حزب (اگر در این سمت باشد) اختیارات زیاد به دست می آورد که من مطمئن نیستم بتواند از عهده انها بر آید. من به توان فراوان رفیق تروتسکی تردید ندارم ،ولی اوهم نباید وقت خود را در کارهای جانبی تلف کند. رفیق تروتسکی توانمندترین عضو در کمیته مرکزی حزب است. من نگران آن هستم که اختلافهای این دو رفیق به انشعاب در حزب و تضعیف آن بینجامد. بوخارین و پیاتاکف در میان چهره های تازه، افرادی قابل و توانمند هستند.

در این وصیتنامه همچنین آمده بود: رفیق استالین مردی خشن و گستاخ است. تا اینجا زیاد بد نیست ولی با این خصلت ها ، قابل تحمل به عنوان دبیر کل حزب نخواهد بود و رفقا باید به این موضوع توجه داشته باشند. رفقا باید برداشتن او را از دبیر کلی و انتخاب فردی دیگر را برای این سمت مورد توجه قرار دهند. ما باید افراد مستعد دیگری را برای احراز مقامات حزبی و اداری آموزش دهیم. ما در پنج سال گذشته در جهانی پر از دشمن، موفق شدیم طبقه کارگر و کشاورز را به جایگاه خود برسانیم . ما ضمن بکار گیری ماشین اداری بازمانده از نظام سابق به این پیروزی ها رسیده ایم که با بهبود مدیریت ، پیشرفتهای ما بسیار چشمگیرتر خواهد بود. ماشین اداری یک جامعه باید خوب کار کند تا پیشرفت حاصل شود. ما باید عده بیشتری کارگر و کشاورز با استعداد را وارد کمیته مرکزی حزب کنیم تا خون تازه ای وارد شریانها شود. باید شدیدا مراقبت کنید که فرصت طلبان وارد صفوف شما نشوند که از درون متلاشی خواهید شد. شورا ها (ساویت ها) باید از نظر دور نباشند تا اعضای آنها به تدریج به صورت طبقه خاصه درنیایند و دست به افاده و استثمار دیگران نزنند و اگر در این زمینه کوتاهی کنید؛ پیش از این که به سوسیالیسم کامل برسید ، این بنا ویران و نظام نابود خواهد شد و .... لنین در دو ـ سه مورد با اشاره و کنایه به جانشینان خود هشدار داده است که فراموش نکنند فرضیه مارکس را در کشوری پیاده می کنند که یکپارچگی فرهنگی و آمادگی لازم را نداشته و با کوچکترین غفلت، همه مساعی نقش بر آب خواهد شد.

  «تاریخ» نشان داد که به وصیت های لنین نه تنها توجه نشد بلکه عکس آن صورت گرفت؛ استالین تا پایان عمر (مارس 953 ) دبیرکل حزب و رهبر شوروی بود، تروتسکی را اخراج و تبعید و بعدا ترور کرد و هرکس را که لنین نام برده بود و تمجید کرده بود به گوشه ای راند و ... و به این سان بود که پیش بینی لنین که همانا فروپاشی نظام شوروی بود به تحقق پیوست.

1258 - امضای نخستین قانون اساسی ایران توسط "مظفرالدین شاه" با نام نظامنامه سیاسی

نخستین قانون اساسی مشروطه با نام نظامنامه سیاسی که توسط اولین مجلس شورای ملی ایران در 51 ماده تهیه و تدوین شده بود، در هشتم دی ماه 1285 ش به امضای پادشاه وقت ایران، مظفرالدین شاه قاجار، رسید و مظفرالدین شاه، خود پس از ده روز درگذشت. قانون اساسی امضا شده توسط شاه، در برگیرنده خواست واقعی مردم و علما نبود و اصولاً بدون وقت کافی و با عجله به طور عمده در جهت مسائل مجلس شورای ملی تدوین شده بود. این قانون همچنین از بسیاری مسائل مهم و اساسی دیگرِ حقوقی که می‏باید در آن مطرح می‏شد، بی‏بهره بود. از سوی دیگر، روشنگری‏های روحانیت که در صف مقدم نهضت و مبارزات مشروطیت حضور داشتند، علی‏رغم کارشکنی‏های مداوم درباریان، شرایطی را به وجود آورد که پس از مرگ مظفرالدین شاه، در همان آغاز سلطنت محمدعلی شاه، کمیسیونی در مجلس شورای ملی به منظور تهیه متمم قانون اساسی تشکیل شد. متمم قانون اساسی سرانجام در 107 ماده تصویب و در 15 مهر 1286 ش به امضای محمدعلی شاه قاجار رسید. قانون اساسی مشروطه در طول سال‏های متمادی، به ویژه در دوره رژیم دیکتاتوری پهلوی، دستخوشِ تغییر و تحول بسیار شد، به طوری که در زمان محمدرضا پهلوی، چندین بار، اصول آن تغییر یافت و یا مواردی به آن اضافه شد. حذف و اضافه این اصول، معمولاً به ضرر حاکمیت مردم و اسلام بر کشور و در جهت تثبیت سلطه استبدادی پهلوی بود. دگرگونی اصول مهم قانون اساسی اولیه، از عوامل انحراف نهضت مشروطیت بود. در نهایت با طلوع آفتاب پرشکوه انقلاب اسلامی، قانون اساسی کشور نیز مورد بازنگری کلی قرار گرفت و قانون اساسی فعلی جایگزین آن شد.

1770 - آزمایش اولین ماشین بخار توسط "ژوزف کونیو" مبتکر فرانسوی

نخستین اتومبیل بیش از دو قرن پیش اختراع شد. سازنده? آن یک مهندس فرانسوی بود به‌نام ”ژوزف کونیو" که در ارتش خدمت می‌کرد و تجربه زیادی در ساختن ابزارها و ماشین‌آلات داشت. اتومبیل اختراعی او که اکنون در موزه نگهداری می‌شود، به‌منظور حمل‌ونقل توپ و ساز و برگ جنگی ساخته شده بود که دارای سه چرخ چوبی مانند چرخ‌های گاری بود. بدنه آن هم از چوب بود و در جلوی آن یک دیگ بزرگ فلزی قرار گرفته بود که در آن آب می‌ریختند و به‌وسیله ذغال‌سنگ بخارآب تولید می‌کردند و نیروی محرکه بخارآب اتومبیل را به حرکت درمی‌آورد. اما این اتومبیل ابتدائی حداکثر می‌توانست ساعتی 4 کیلومتر حرکت کند و به‌علاوه چون آب موجود در دیگ آن به سرعت بخار می‌شد، هر 15 دقیقه یک بار می‌بایست اتومبیل را متوقف کنند و در دیگ آن آب بریزند!


1978 - دکتر صدیقی پیشهاد شاه را که نخست وزیر شود رد کرد ولی بختیار آن را پذیرفت

29 دسامبر سال 1978 دکتر غلامحسین صدیقی جامعه شناس، استاد دانشگاه تهران و آخرین وزیر کشور در حکومت دکتر مصدق که پس از 28 امرداد مدتی را در زندان بسر برده بود به شاه که به او پیشنهاد کرده بود نخست وزیر شود اطلاع داد که نمی تواند این پیشنهاد را بپذیرد و شاه همان روز از شاپور بختیار یکی دیگر از همکاران پیشین دکتر مصدق خواست که کابینه غیر نظامی تشکیل دهد.

پیشنهاد شاه هنگامی به دکتر صدیقی داده شده بود که ژنرال ازهاری نخست وزیر وقت ظاهرا کناره گیری کرده بود. اوضاع بسیار ناآرام بود؛ تظاهرات ضد شاه لحظه ای قطع نمی شد، صدور نفت تقریبا به صفر رسیده بود، روزنامه ها در حال اعتصاب بودند، بانکها بسته بود، خارجیان با عجله ایران را ترک می گفتند و .... از دکتر صدیقی نقل شده است که گفته بود شاه با دعوت از او می خواست که آرامش نسبی برقرار شود تا بتواند دوباره دیکتاتوری کند و او قبول دعوت شاه را خیانت به ملت ـ ملتی که بپاخاسته بود می دانست. طبق همین نقل قول، صدیقی به فرستاده شاه گفته بود که با تغییر این و آن مردم آرام نخواهند گرفت، آنان خواهان تغییرات ریشه ای هستند (یعنی که او باید برود).


 طبق یک نقل قول دیگر که بعدا به نقل قول اول اضافه شده است؛ دکتر صدیقی همچنین به فرستاده شاه گفته بود .... مردم یک سال است [ازهشتم ژانویه 1978 = 19 دیماه 1356 که نامه ساختگی «رشیدی مطلق» در روزنامه اطلاعات چاپ شد] که به خیابان ریخته و اعتراض می کنند و با تغییرات جزئی و وعده و نطق آرام نخواهند گرفت، این تصمیم را باید دست کم شش ماه پیش می گرفتید و دستور آزادی انتشار روزنامه و تاسیس حزب می دادید تا مردم به جای خیابان حرف خودرا آنجا بزنند. به شهادت تاریخ ایران که مدلول «فلسفه تاریخ» قرارگرفته است، نفرت از فساد دولتی، سوء مدیریت، اختلاس، خاصه بازی (اشاره به خواص و امتیازات این طبقه) و افاده و تبعیض از هزاران سال پیش در خون هر ایرانی و عامل تغییر حکومت ها و دودمان ها بوده است و عاملان فساد دولتی دیرزمانی است که با دلارهای نفتی از ایران خارج شده اند و ... و درباره بازگردانیدن آنان و پولها چه وعده ای به مردم می توان داد؟، هیچ ... و من برای بوروکراسی دیرپای ایران ـ بی اعتنایی به مردم در ادارات دولتی و امروز و فردا کردن و گوش نکردن به شکایات و مشکل آنان، راه حلّی نمی بینم جز تعطیل کردن و نوسازی همه سازمانهای دولتی برپایه علم اداری. مردم از کُندی کار در دستگاه قضایی نیز راضی نیستند و بنابراین، مسائل ایران یکی دو تا نیست.

بختیار ششم ژانویه 1979 زمام امور را به دست گرفت. طبق نوشته کرونیکل قرن بیستم (صفحه 1149 ) دولت آمریکا (حکومت کارتر) که سیاست خود را نسبت به ایران عوض کرده بود هشتم ژانویه به شاه اندرز داده بود که از ایران خارج شود. بختیار اعلام کرده بود که شاه به استراحت خواهد رفت و 16 ژانویه شاه تحت عنوان مرخصی از ایران خارج شد؛ رفتی بود که بازگشت نداشت. شاه هنگام خارج شدن از ایران اظهار امیدواری کرده بود که دولت (بختیار) گذشته را اصلاح و برای آینده برنامه ریزی کند.

 در پی خروج شاه از کشور، بختیار تصمیم گرفته بود که با بازگشت آیة الله خمینی از پاریس به تهران با اینکه دستور تشکیل دولت موقت داده بود مخالفت نکند و وی اول فوریه به تهران بازگشت و مورد استقبالی بی مانند قرار گرفت و یازده روز بعد، پس از اینکه ارتش از دولت دکتر بختیار سلب حمایت کرد این دولت ساقط شد و بختیار پس از مدتی پنهان بودن به طریقی که هنوز دقیقا اعلام نشده است از ایران خارج گردید و ... و چند سال بعد هم در پاریس ترور شد.

1911 - اعلام «سون یات سن» به عنوان اولین رئیس جمهور چین.


1890 - قتل عام سرخپوستان توسط سفید پوستان آمریکا

29 دسامبر 1890 واحد هفتم سواره نظام آمریکا یک اردوگاه سرخپوستان قبیله «سو Sioux» در ایالت داکوتای جنوبی در کنار نهر «ووندد نی Wounded Knee» را مورد حمله قرارداد. در این حمله که با شلیک توپ همراه بود «بیگ فوت Bigfoot» رئیس قبیله و شماری دیگر از زن و مرد و کودک بومی (اصطلاحا؛ سرخپوست) کشته شدند. پاره ای از گزارشها شمار کشته شدگان را 153 تن سرخپوست و 25 نظامی و برخی دیگر 300 سرخپوست نشان می دهد. این حمله متعاقب قتل «سیتینگ بول Sitting Bull» و یازده تن دیگر از سران قبیله «سو» صورت گرفت که دو هفته پیش از آن در 15 دسامبر روی داده بود.
   

اوایل دسامبر به مقامات دولتی آمریکا گزارش رسیده بود که افراد دو طایفه از قبیله «سو» در حال رقص ارواح هستند که ممکن است پس از آن، مسلحانه درصدد پس گرفتن اراضی خود از سفید پوستان مهاجر برآیند و کشتار کنند. مقامات دولتی برپایه خاطره جنگ «سیتینگ بول» با نیروهای ژنرال کاستر در 25 ژوئن سال 1876 که ضمن آن کاستر و همه افراد او کشته شدند دست به اقدام زدند و واحد هفتم (واحد سابق ژنرال کاستر) را روانه محل کردند که «کشتار ووندد نی Wounded Knee Massacre» صورت گرفت. به مناسبت کشتار «ووندد نی» هر سال مراسمی از سوی بومیان (سرخ پوستان) در این محل برپا می شود.

این آخرین درگیری بزرگ بومیان آمریکای شمالی با مهاجران سفید پوست بود که از سال 1607 میلادی پس از ورود انگلیسی ها به شمال آمریکا (ویرجینیا) آغاز شده بود.

1170 - هنری دوم پادشاه وقت انگلستان پس از این که شنید توماس بکر اسقف اعظم آن کشور (اسقف کانتربوری) گفته است که پادشاه حق مداخله در کار او و قضاوت درباره کارهای وی را ندارند چهار تن از افسران گارد خود را مامور قتل اسقف اعظم کرد و آنان وارد کلیسای کانتربری شدند و بکر را گردن زدند.


1933 - (1312 هجری خورشیدی) ایران دارای کارخانه سیمان شد (سیمان شهرری).

1940 - در یک حمله لوفت وافه (نیروی هوایی آلمان) به لندن، در این شهر بیش از سه هزار تن کشته و هزاران تن دیگر مجروح شدند.

1955 - دستگاه قضایی ارتش برای نواب صفوی و هفت تن از اعضای جمعیت فدائیان اسلام کیفرخواست اعدام صادر کرد.


1392 - بدهی 2 میلیارد و 700 میلیون دلاری بابک زنجانی به وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران

به گزارش مورخ هفتم دیماه 1392 خبرگزاری فارس (خبر شماره: 13921007001466)،‌ سعید حیدری به خبرنگار این خبرگزاری گفته است که از بدهی حدود 2 میلیارد و 60 میلیون یورویی‌ (دو میلیارد و هفتصد میلیون دلاری ـ هر یورو = یک دلار و 37 سنت) که بابک زنجانی مدعی بازپرداخت آن به دولت شده بود، تا کنون هیچ پولی به حساب دولت واریز نشده است. بابک زنجانی* سندی به کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی ارائه کرده بود مبنی بر پرداخت بدهی خود به وزارت نفت، که طبق بررسی‌ها و پیگیری‌های انجام شده از سوی مجلس و برخی دیگر، این سند و گواهی که ظاهراً از بانک مرکزی تاجیکستان صادر شده، اصالت نداشته است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی افزود که بابک زنجانی تاکنون پولی بابت بدهی‌ خود به وزارت نفت، به دولت پرداخت نکرده و ادعای وی مبنی بر پرداخت این بدهی، درست نبوده است. وی گفت که پس از بررسی‌ متوجه شدیم که سند پرداخت بانک مرکزی تاجیکستان [ظاهرا] ساختگی بوده است!.


چندی پیش بابک زنجانی ‌یک گواهی از بانک مرکزی تاجیکستان ارائه کرده بود،‌ مبنی بر اینکه تمامی بدهی خود به دولت ایران را در این کشور به حساب بانک مرکزی ایران واریز کرده است. روابط عمومی بانک مرکزی نیز اعلام کرده است که بابک زنجانی وجه مورد بحث را به حساب بانک مرکزی واریز نکرده است.

    *بابک زنجانی که این روزها، در گزارش های مربوط به ضعف های اداری، بکرات از او نام برده شده است متولد تهران در 21 اسفند 1349 و 43 ساله است که گفته شده است نزدیک به 64 شرکت داخلی و خارجی دارد ازجمله شرکت هواپیمایی قشم، هُلدینگ سورینت، باشگاه فوتبال راه‌آهن، First Islamic Bank مالزی، بانک «ارزش» تاجیکستان، یک موسسه‌ مالی ِ اعتباری در امارات، بخشی از سهام شرکت هواپیمایی «انور» ترکیه! و ....

ورود این مردِ مطرح روز در جمهوری اسلامی به دنیای اقتصاد ـ پول ـ از زمانی آغاز شد که سرباز وظیفه بود و مامور بانک مرکزی شده و در لباس سرباز ـ رانندگی اتومبیل نوربخش رئیس وقت بانک به او واگذار شده بود و رانندگی نوربخش و به محافل و مجالس بردن او و شنیدن صحبت ها، بابک را مشتاق بازار پول کرد و پس از پایان دوره سربازی وارد این معاملات شد و .... به گزارش خبرگزاری فارس که این مطلب از آن نقل شده است، وزیر نفت گفته است که بابک بیش از 2 میلیارد دلار بدهی به آن وزارت دارد که خود او می گوید یک میلیارد و 200 میلیون. بابک جمع دارایی هایش را 25 هزار میلیارد تومان اعلام کرده است. به اظهار اتحادیه های کارگری، دهها موسسه تجاری سازمان تامین اجتماعی به بابک واگذار شده است ولی از «مبلغ» اطلاعی در دست نیست!. سال گذشته نام بابک زنجانی و 15 شرکت زیر مسئولیت وی در لیست تحریم های اتحادیه اروپا قرار گرفت.

زادروزها

    1709 - زادروز الیزابت روسیه امپراتریس روسیه از 1741 تا زمان مرگ
    1808 - زادروز اندرو جانسون هفدهمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا
    1809 - زادروز ویلیام اوارت گلدستون سیاستمدار بریتانیایی ، چهار دوره نخست وزیر انگلیس


    1910 - زادروز رونالد کوز اقتصاددان و نویسنده اهل بریتانیا ، برنده جایزه نوبل اقتصاد سال1991
    1934 - زادروز فروغ فرخزاد شاعر ایرانی


    1938 - زادروز جان ویت بازیگر آمریکایی
    1972 - زادروز جود لا بازیگر، تهیه کننده و کارگردان انگلیسی


درگذشت‌ها

    795 - درگذشت آدریان یکم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم
    1825 - درگذشت ژاک لویی داوید نقاش نامدار فرانسوی و از پیشگامان سبک نئوکلاسیسیسم


    1834 - درگذشت رابرت مالتوس استاد دانشگاه و اقتصاددان انگلیسی
    1891 - درگذشت لئوپولد کرونکر ریاضی‌دان و منطق‌دان آلمانی
    1924 - درگذشت کارل اشپیتلر شاعر سوئیسی ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال 1919


    1926 - درگذشت راینر ماریا ریلکه شاعر و نویسنده اتریشی
    1986 - درگذشت آندری تارکوفسکی کارگردان و فیلم‌ساز روسی
    1986 - درگذشت هارولد مک‌میلان نخست‌وزیر بریتانیا از سال 1957 تا 1963
    1375 ش – درگذشت آنیک شفرازیان، بازیگر تئاتر، سینما، تلویزیون ایرانی